Multimorbidite ve Yaşlı Nüfus Üzerine Bulgular
Özet
Depresyon, kronik fiziksel hastalıkların seyrini olumsuz etkileyen ve mortaliteyi artıran önemli bir sağlık sorunudur. Bu yazı, depresyonun multimorbidite, diyabet ve yaşlı bireylerdeki sağlık sonuçları üzerindeki etkilerini derlemektedir.
Giriş
Kronik fiziksel hastalıklarla depresyon arasındaki ilişki çift yönlüdür.
Depresyon hem kronik hastalık riskini artırır hem de bu hastalıkların yönetimini zorlaştırır.
Bu etkileşim özellikle yaşlı bireylerde daha belirgindir ve yaşam kalitesini ciddi biçimde düşürür.
Bulgular
Cambridge Üniversitesi’nin 43 düşük ve orta gelirli ülkede yürüttüğü bir meta-analizde (n=190.593), depresyonu olan bireylerde fiziksel multimorbidite oranı anlamlı biçimde yüksektir.
Depresyonu olanlarda iki fiziksel hastalık oranı %17.7, olmayanlarda %7.4’tür. Üç veya daha fazla hastalık oranı depresyonlularda %4.9, diğerlerinde %0.9’dur.
Diyabetli bireylerde depresyonun tüm nedenli ölüm riskini %50 artırdığı ve yaşlı bireylerde tüm nedenli mortaliteyi %34, kardiyovasküler mortaliteyi %31 artırdığı gösterilmiştir.
Tartışma
Depresyonun fiziksel sağlık üzerindeki etkisi biyolojik (inflamasyon, HPA ekseni aktivasyonu) ve davranışsal (ilaç uyumu, düşük fiziksel aktivite) mekanizmalarla açıklanmaktadır.
Özellikle diyabet ve kardiyovasküler hastalıklarda depresyonun kontrol altına alınması, hem mortalite hem de morbiditeyi azaltabilir.
Sonuç
Depresyon, kronik hastalıklarla birlikte görüldüğünde prognozu kötüleştiren bir faktördür.
Bu nedenle fiziksel hastalık yönetiminde depresyonun erken tanı ve tedavisi, bütüncül bir sağlık yaklaşımının vazgeçilmez parçası olmalıdır.
Kaynakça
1. Vancampfort D et al. Depression and physical health multimorbidity. Psychological Medicine, 2023.
2. Park M et al. Depression and mortality in diabetes: a meta-analysis. Gen Hosp Psychiatry, 2013.
3. Chang SC et al. Late-life depression and mortality: A systematic review. Br J Psychiatry, 2019.
4. Cuijpers P et al. Depression and chronic disease: a bidirectional relationship. Lancet Psychiatry, 2024.
Daha detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz. Dr Ayşe Nur OĞUZ
