Yaygın Aksiyete Bozukluğu
Yaygın Aksiyete Bozukluğu yani kaygı, korkuya benzeyen endişeli bir duygu durumdur. Eğer bu kaygıyı açıklayacak belirli bir neden, kişi, olay, nesne saptanamıyor ise ve yaşanan kaygılı durum en az altı ay süreyle günün uzun bir kısmını kaplıyor ise bu durum yaygın anksiyete bozukluğu olarak değerlendirilir.
Yaygın anksiyete bozukluğunun tüm nüfusta görülme sıklığı yaklaşık %3-6 arasındadır ve bu hastalığın oluşumundaki risk faktörleri arasında; çocukluk çağı travmatik yaşantıları, düşük sosyo-ekonomik durum, sorunlarını içe atma yardım arayışında bulunamama, ve çocukluk çağında görülen davranış bozuklukları sayılabilir.
Yaygın anksiyete bozukluğu görülen hastalarda genellikle yaşam olayları karşısında çabuk telaşlanma, tedirginlik, felaket senaryoları kurma, ilişkilerinin hemen bozulabileceğini düşünme, yoğun kayıp korkuları, kolay irkilme, dikkatini toplamakta güçlük yaşama, uykuya dalma veya sürdürmede güçlük yaşama, çabuk sinirlenme ve öfke atakları görülebilir.
Hastalarda öznel olarak algılanan kaygılı duygulanım dışında çeşitli fiziksel ve fizyolojik belirtiler gözlemlenebilir. Bu belirtiler arasında en sık görülenler kan basıncında yükselme, kalp atım hızında artış, çarpıntı, kaslarda gerginlik, göz bebeklerinde genişleme, ağız kuruması, yüzde solukluk ya da kızarma, terleme, sık idrara çakma ihtiyacı, sık dışkılama, öğürme veya kusma, boğazda düğümlenme hissi, nefes almada güçlük, nefesin yetmemesi hissi, el ve ayaklarda üşüme ve karıncalanmalar sayılabilir.
Yaygın Aksiyete Bozukluğu ayırıcı tanısında fobik bozukluk ve panik bozukluk gibi diğer anksiyete bozukluklarının yani sıra psikotik hastalıklar, ilaç kullanımına bağlı gelişen yan etkiler ve hipertiroidi, hipoglisemi, hiponatremi, çeşitli kalp ve akciğer hastalıkları gibi fiziksel hastalıklar değerlendirilmelidir.
Yaygın Aksiyete Bozukluğu ayırıcı tanısı yapılırken obsesif kompulsif bozukluk, hipokondriazis ve depresyon mutlaka akılda tutulmalıdır bununla birlikte yaygın anksiyete bozukluğu bu hastalıklara eşlik edebilir. Yaygın anksiyete bozukluğunda başka bir ruhsal hastalığın eşlik etme oranı %90 ı bulmaktadır. En sık eşlik eden ruhsal hastalık depresyondur.
Yaygın anksiyete bozukluğunda en sık görülen başlangıç yaşı 20 li yaşların başıdır ve kadınlarda daha sık görülmektedir. İleri yaşlarda başlayan yaygın anksiyete bozukluğu genellikle başka ruhsal hastalıklara eşlik eder veya dönüşür.
Yaygın anksiyete bozukluğunda depresyon ve/veya kişilik bozukluğu eş tanılarının olması, belirtilerin şiddetli olması, tedaviye uyumun yetersiz olması, sosyal uyumun az olması hastalığın gidişini olumsuz etkiler ayrıca kadınlarda ve erken yaşlarda başlayan yaygın anksiyete bozukluğunda hastalığın kötü prognoz gösterdiği gözlemlenmektedir.
İzmir Psikiyatrist Uzm. Dr. Ayşe Nur OĞUZ – ( Google Haritamız )
